Başka dillerden gelen kısaltmalar
Mesela ADSL... "Eydiesel" diye okuyoruz değil mi hepimiz? Yani yaygın kullanımı bu. Peki yazarken bir ek alması gerektiğinde nasıl yazıyoruz? "Eydiesel" diye okuyup "ADSL'e..." diye mi yazıyoruz, yoksa "adesele" diye okuyup "ADSL'ye..." mi yazıyoruz?
Necmiye Alpay, Türkçe Sorunları Kılvuzu'nda şöyle diyor:
"Bu tür kısaltmalar, yerleşmiş okumaları varsa ona göre ek almalı. Sözgelimi CNN İngilizce okunuşuyla "sienen" olarak yerleştiğinden "CNN'e" biçminde yazılmalı. Yerleşik olmayan yabancı kısaltmalara ise Türkçe yazım kuralları uygulanmalı."
Siz nasıl kullanıyorsunuz?
Hadi CNN'in "sienen" diye okunmasını anlayabilirim. Hepsi yabancı sözcüklerden oluşan bir kısaltma çünkü. NTV'yi neden "entivi" diye okuyoruz? Oradaki "N" Nergis'in N'si...
Bir de "MP3" var ki onu ne yapayım hiç bilemiyorum. "empitri" mi "mepeüç" mü? "Empiüç" olarak okunmasını saymak bile istemiyorum ama cümle ãlem böyle okuyor. Nasıl olacak?
Necmiye Alpay, Türkçe Sorunları Kılvuzu'nda şöyle diyor:
"Bu tür kısaltmalar, yerleşmiş okumaları varsa ona göre ek almalı. Sözgelimi CNN İngilizce okunuşuyla "sienen" olarak yerleştiğinden "CNN'e" biçminde yazılmalı. Yerleşik olmayan yabancı kısaltmalara ise Türkçe yazım kuralları uygulanmalı."
Siz nasıl kullanıyorsunuz?
Hadi CNN'in "sienen" diye okunmasını anlayabilirim. Hepsi yabancı sözcüklerden oluşan bir kısaltma çünkü. NTV'yi neden "entivi" diye okuyoruz? Oradaki "N" Nergis'in N'si...
Bir de "MP3" var ki onu ne yapayım hiç bilemiyorum. "empitri" mi "mepeüç" mü? "Empiüç" olarak okunmasını saymak bile istemiyorum ama cümle ãlem böyle okuyor. Nasıl olacak?
posted by Önder Öncel at 3:36 ÖS
3 Comments:
Özellikle "mp3" kelimesi gerçekten bir hilkat garibesine dönüşmüş durumda telaffuzda. Bir de uzun yıllardır kullandığımız Beemvee "BMW" vardır ki artık değiştirmenin imkanı yok. Hatta gereği var mı bilemiyorum, kanımca artık kimsenin kulağını tırmalamıyor. Kullanım kolaylığı söz konusu olduğu sürece, kelimelerle oynamakta pek bir sakınca yok gibi. Neticede dil, canlı bir organizma, gelişmeden ve değişmeden yaşayamaz diye düşünüyorum. Telaffuzu daha kolay olduğu için kimi yörelerde "Horuz" veya "Doktur" şeklinde okunan kelimelerimiz mevcut.
Necmiye Alpay'ın dediği gibi kullanmaya çalışıyoruz efendim.
ADSL'yi, ADSL'ye diye yazıyoruz mesela ama konuşurken "eydiesel" şeklinde okuduğumu fark ettim.
Her "em-pe-üç" deyişimde utanıyor olmama rağmen hâlâ o şekilde söylemeye devam ediyorum. Sanırım "em-pe-üç" şeklinde sözlü kullanım daha yaygın. (Elimde bir araştırma sonucu yok ama..)
Mepeüç demeyi denedin mi? Anlamıyorlar ve hatta gülebiliyorlar.
Yorum Gönder
<< Home