Nooobel

Dünyaca ünlü şu yazarlar bugüne değin Nobel alamadılar : Anna Ahmatova, Jorge Amado, Antonin Artaud, Georges Bataille, Maurice Blanchot, Jorge Luis Borges, Bertolt Brecht, Paul Celan, René Char, Anton Çehov, Hugo Claus, Joseph Conrad, Julio Cortázar, Jacques Derrida, Theodore Dreiser, Lion Feuchtwanger, Robert Frost, Hans-Georg Gadamer, Graham Greene, Aldous Huxley, Henrik Ibsen, James Joyce, Nikos Kazancakis, Arthur Koestler, D.H. Lawrence, William Somerset Maugham, Sándor Márai, Arthur Miller, Yukio Mishima, Alberto Moravia, Robert Musil, Vladimir Nabokov, George Orwell, Fernando Pessoa, Ezra Pound, Marcel Proust, J.D. Salinger , Gertrude Stein, Wallace Stevens, August Strindberg, Leo Tolstoy, Arnold Toynbee, Marina Tsvetaeva, Mark Twain, Franz Werfel, Thornton Wilder, Tennessee Williams, ve Virginia Woolf. Ama İngiliz Devlet Adamı W. Churchill’e (1874-1965), 1953 yılında nedense Nobel Edebiyat Ödülü verilmiş. Hem de sadece özlü sözleri ve anektodlarıyla bilindiği halde. Geçen yıl ödül kazanan İngiliz oyun yazarı, senarist, şair Harold Pinter’in Ilk demecini biliyor musunuz peki? “ Ödülü siyasal duruşum nedeniyle aldığımı biliyorum. Ama Orhan’a neden verilmediğini anlayamadım.” demişti. Akademi Genel Sekreteri Engdahl ise ödülün bu yıl Pamuk’a verilmesinde siyasal tutumunun etkili olmadığını söyleyip sonra da şunları eklemiş: “Pamuk kendi ülkesinde tartışmalı bir kişilik, ama ödülümüzü alanların hepsi böyle.”. Akademi neye vermiş ödülü: “Yaşadığı kent İstanbul’un izlerini sürerken, kültürlerin birbiriyle çatışması ve kaynaşmasının simgelerini buldu” ğu için. Orhan Pamuk, ne kadar para alacak? Bir milyon otuz yedi bin dolar. Bahis sitelerinde Orhan Pamuk Nobel’i alır diyerek kazananlar kimler? Fransızlar ve Ermeniler. CNN canlı yayınında Orhan’ın romancı kimliğiyle ve kitaplarıyla ilgili soru soruldu mu? Hayır. Ödülün isim babası Alfred Nobel’in aslında dinamitin ve dumansız barutun mucidi olması nedeniyle ödülün bu kadar yankı yapması mümkün mü? Espri olarak evet. Bir TV kanalında yapılan oylamada, oylamaya katılanların yüzde kaçı, ödülün edebi nedenlerle verildiğine inanıyor. Yüzde biri. Eurovison Şarkı Yarışması’nda kazanmamız Türkiye’de müziği bir yere getirdi mi? Hayır. Nobel Edebiyat Ödülü, Türk edebiyatına da verilmiş olabilir mi bir yönüyle? Türk Edebiyatı bu sayede sıçrama yapacak mı? Hayır. Ödülün Fransız Meclis’inin malum yasayı kabulüyle aynı gün ilanı, unutulacak mı? Hayır. Edebiyatla siyasetin karıştırılmaması gerektiğini söyleyenler, siyasetten bağımsız bir edebiyatın tanımını yapıyorlar mı? Hayır. Orhan, kendi inandığı siyasal gerçekleri dile getirmekten kaçınmazken Fransa’daki akla ziyan yasayla ilgili olarak da konferanslara katılıp karşı çıkacak mı? Sanmam. Peki bizler akılla duyguları, araştırmalar ve belgelerle yani bilgiyle fikirleri, aşırı sevinçlerle aşırı üzüntüleri dengelemeyi becerebilecek miyiz bir gün. Belki... Yukardaki cümle ve soruların arasındaki bağlantıları kendimiz kurup, yorumlayıp kendi fikrimizi oluşturduğumuz gün ise evet!
Tarihi tarihçilerle değil yasalarla belirleyenlere, benden sonuna kadar hayır. Çifte standartçılara hayır. Amaca giden yolda her yol mübah diyenlere de...