Tüketimin Kentlerdeki Durumu

Tüketimin Kentlerdeki Durumu

Tüketimin bir serbest zaman etkinliği haline gelmesi, kentlerdeki alışveriş merkezleri, müzeler, bianeller, çarşılar gibi tüketim deneyimlerinin artmasına neden olur. Bu gibi mekânların mimarisi, tüketimin gösteri ve teşhir yönüne vurgu yapar; bunlar hep tüketim göstergeleridir. Konulu parklar, alışveriş merkezleri, hep karnavalesk ve zevke içkin durumları örnekler. Bu tür mekânlar, ürün ve hizmetleri içinde ya da aracılıklarıyla aldığımız yeni ortamlara göndermeler yapar. Bu tür mekânlar, fantastik ortamlarıyla tüketmeye olanak sağlayan, hatta bir anlamda buna zorlayan yerlerdir.

Özellikle, kent kültürünün simüle edilmiş, gösterge bolluğu, dolayısıyla anlam bolluğu ile çevrili yapısının, tüketim kültürünün referansları ile oluşturulduğu-en azından tüketim kültüründen derin olarak etkilendiğini- düşünürsek, Chambers, bu gibi kentlerde yaşayan insanların da bir çok açıdan bu yapay ortamlardaki gösterge bolluğunu emen karmaşık bir göstergeler oyunuyla iştigal ettiklerinin düşünülmesi gerektiğini söyler (Chambers, 1987: 1-2). Ritzer içinse kentin her yerinde olan tüketim katedralleri olarak nitelediği alışveriş merkezleri, eğlence parkları... fast food restoranları, kumarhaneler, vb., mekanlar, kentin tüketim kültürüyle olan ilişkisinin göstergeleridir.

Ritzer’in tüketim katedralleri, faydacı ekonominin unsurlarıdır. Kent kültürüyle yeniden tasarlanmış ve özellikle kentlerin endüstrilerden arındırılıp birer tüketim merkezine dönüştürdükçe 70’li ve 80’li yıllardan başlayıp, 90’lı yıllarda baskın olan eğilimlerden biri, iç mekanın mimari düzenlemelerinde ve simüle edilmiş çevrelerinde postmodernizmin bir çok özelliğini bünyelerine dâhil eden alışveriş merkezleri, yayılma ve değişikliğe uğramıştır (Featherstone, 1996: 171). Bu değişimlerin en önde gelen unsuru, bu mekanların günümüzde artık ‘alıp-verme’ eylemi dışında, insanların boş zaman etkinliklerine yerine getirebildiği sosyal paylaşım alanlarına dönüşmesidir.